Check Up Sırasında Uygulanan Testler

Check Up Sırasında Hangi Testler Yapılır?

Check-up, bir hastanın hastalık risklerini belirlemeyi, olası anormallikleri tespit etmeyi ve vücudun çeşitli organ sistemlerinin işlevselliğini değerlendirmeyi amaçlayan sistematik bir sağlık hizmeti yaklaşımıdır. Check up sırasında uygulanan testler bireyin yaşı, cinsiyeti, yaşam tarzı, aile öyküsü ve kişisel risk faktörleri gibi değişkenlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Check up sırasında uygulanan temel testlerin bir listesi aşağıda sunulmuştur:

Kan Testi | Check Up Sırasında Uygulanan Testler

Check up sırasında uygulanan testlerin başında kan testi gelir. Vücudun iç işleyişi hakkında bilgi verir ve çeşitli hastalıkların erken teşhisinde önemli rol oynar. Rutin bir check up sırasında en sık uygulanan kan testleri şunlardır:

Tam Kan Sayımı (CBC / Hemogram)

• Kırmızı ve beyaz kan hücreleri, hemoglobin, hematokrit ve trombosit değerlerini ölçer.
• Anemi, enfeksiyon, iltihap ve kan hastalıkları gibi durumları saptamada kullanılır.

Kan Glikozu ve HbA1c

• Açlık kan şekeri ve uzun dönem kan şekeri kontrolünü (HbA1c) ölçer.
• Diyabet ve pre-diyabetin erken teşhisinde kullanılır.

Lipid Profili (Kolesterol Paneli)

• Total kolesterol, HDL (iyi kolesterol), LDL (kötü kolesterol) ve trigliserit düzeylerini içerir.
• Kalp krizi ve damar tıkanıklığı gibi kardiyovasküler hastalıkların riskini değerlendirir.

Karaciğer Fonksiyon Testleri (KFT)

• ALT, AST, ALP, GGT ve bilirubin düzeylerine bakılır.
• Karaciğer sağlığını ve fonksiyonlarını değerlendirir.

Böbrek Fonksiyon Testleri

• Kreatinin, kan üre azotu (BUN) ve ürik asit seviyelerine bakılır.
• Böbrek sağlığı ve filtreleme kapasitesini değerlendirir.

Tiroid Fonksiyon Testleri

• TSH, Serbest T3 ve Serbest T4 düzeylerini ölçer.
• Hipotiroidizm ve hipertiroidizm gibi tiroid bozukluklarını saptamada kullanılır.

Elektrolitler ve Mineraller

• Sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfor ve magnezyum gibi minerallerin seviyelerini ölçer.
• Kalp, sinir, kas fonksiyonları, sıvı dengesi ve tansiyon kontrolü açısından önemlidir.

Vitamin ve Demir Seviyeleri

• B12 vitamini, D vitamini, folat, ferritin ve serum demir düzeylerini değerlendirir.
• Besin eksikliklerine bağlı yorgunluk, halsizlik, kemik yoğunluğu kaybı gibi sorunları saptamada etkilidir.
• Bu testler, halsizlik, yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü, bağışıklık düşüklüğü ve kemik sağlığı gibi pek çok şikâyetin altında yatan eksiklikleri ortaya çıkarabilir.

İdrar Testi | Check Up Sırasında Uygulanan Testler

İdrar testi, böbrek ve mesane fonksiyonlarından metabolik bozukluklara kadar pek çok sağlık durumu hakkında bilgi veren; enfeksiyon varlığı, sıvı dengesi, glukoz ve protein düzeyleri gibi önemli parametreleri değerlendiren temel bir tanı aracıdır. İdrar analizi, aşağıdaki durumların değerlendirilmesinde kullanılır:

• Böbrek ve mesane fonksiyonlarının genel durumu, vücudun genel sağlık düzeyi hakkında önemli bilgiler sağlar.
• Vücut sıvı dengesi hakkında fikir vererek bireyin ne kadar yeterli hidrasyona sahip olduğunu (yeterli sıvı alıp almadığını) gösterir; bu da organların sağlıklı çalışması için hayati önem taşır.
• İdrar yolu enfeksiyonu (İYE) gibi durumların erken belirtilerini ortaya çıkarabilir. Bu enfeksiyonlar tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve diğer organ sistemlerini olumsuz etkileyebilir.
• İdrarda glukoz veya protein varlığı, genellikle düşük konsantrasyonlarda bile olsa, erken dönem diyabet ya da böbrek sorunlarının habercisi olabilir. Bu bulgular, gerekli yaşam tarzı değişikliklerinin yapılmasına ışık tutabilir.

Kardiyovasküler Tarama |Check Up Sırasında Uygulanan Testler

Elektrokardiyogram (EKG)

Check Up Sırasında Uygulanan Testler arasında önemli bir yer tutan EKG, kalbin elektriksel aktivitesini kaydeden, kısa sürede uygulanan ve girişimsel olmayan bir tanı testidir. Kalp ritminde meydana gelen bozuklukları (aritmiler), iletim problemlerini ve daha önce geçirilmiş kalp krizi (miyokard enfarktüsü) gibi olayları tespit etmede oldukça etkilidir.

Bu test aynı zamanda:

• Ritim bozuklukları (aritmiler)
• Kalp kası zayıflığı veya iletim sistemi bozuklukları
• Sessiz geçirilmiş kalp krizi bulguları gibi durumların erken tanısına yardımcı olur.

EKG sonuçları, kalp sağlığı açısından takip gerektiren durumların belirlenmesini sağlar ve gerekirse daha ileri kardiyolojik testlerin planlanmasına zemin hazırlar.

Görüntüleme ve Tarama Testleri | Check Up Sırasında Uygulanan Testler

Check-up sürecinde, vücudun iç yapılarının detaylı değerlendirilmesi için bazı görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bu testler, sessiz seyreden hastalıkların erken teşhisinde önemli rol oynar.

🔹 Ekokardiyografi  — Gerekli Görülürse

• Kalbin ultrasonla görüntülenmesidir.
• Kalp kapakçıkları, kalp kası ve pompalama gücü gibi işlevler değerlendirilir.
• Kalp hastalıklarının tanısı ve izlenmesi için non-invaziv ve güvenilir bir yöntemdir.

🔹 Mamografi (Kadınlar için, 40 yaş ve üzeri)

• Meme kanserinin erken evrede saptanması amacıyla kullanılan bir X-ray görüntüleme yöntemidir.
• Her iki meme, düz plakalar arasına yerleştirilerek görüntülenir.
• İşlem ortalama 30–35 dakika sürer.
• Meme dokusunda henüz hissedilemeyen lezyonların belirlenmesini sağlar.
• Erken teşhis, tedavi başarısını önemli ölçüde artırır.

🔹 Meme Ultrasonu

• Özellikle 40 yaş altı kadınlar veya yoğun (sert) meme dokusuna sahip olanlar için uygundur.
• Radyasyon içermez; daha güvenli ve daha sık kullanılabilir bir alternatiftir.
• Mamografide görülen şüpheli alanların detaylı incelenmesini sağlar.

🔹 Kemik Yoğunluğu Ölçümü (DEXA / Kemik Dansitometri) | Check Up Sırasında Uygulanan Testler

• Özellikle menopoz sonrası kadınlar ve yaşlı bireyler için önerilir.
• Osteopeni (düşük kemik yoğunluğu) ve osteoporoz (kemik erimesi) gibi hastalıkların teşhisine yardımcı olur.
• İşlem, Dual Enerji X-ray Absorptiometri (DEXA) cihazı ile yapılır.
• Hızlı ve ağrısızdır; genellikle 30 dakika içinde tamamlanır.
• Kemik sağlığınızı izlemek ve ilerideki kırık risklerini belirlemek için kullanılır.

Dışkı Testi (Gerekiyorsa) | Check Up Sırasında Uygulanan Testler

Check up Sırasında Uygulanan Testler arasında doktorun gerek görmesi halinde yer alan dışkı testi, gelişmiş check up paketlerinde, bazı bireylerin sağlık geçmişi veya belirtileri doğrultusunda uygulanabilir.

• Dışkıda Gizli Kan Testi (FOBT):
  Bu test, dışkıda gözle görülmeyen ancak laboratuvar ortamında tespit edilebilen kan varlığını araştırır. Bu bulgu, özellikle kolorektal kanserin erken evre belirtilerinden biri olabilir ve bu sayede erken tanı ve önleyici tedbirler devreye alınabilir.
• Dışkı Kültürü:
  Sindirim sistemi enfeksiyonları, kronik ishal ya da açıklanamayan karın ağrılarında, dışkı örneği alınarak bakteriyel veya parazitik etkenler araştırılır. Bu test, tanı koymak ve uygun tedavi sürecini başlatmak için önemli bir adımdır.

Kanser Belirteçleri Testleri (Gerektiğinde) | Check Up Sırasında Uygulanan Testler

Kanser belirteçlerine yönelik testler genellikle ileri düzey veya yaşa özel check up programlarının bir parçası olarak uygulanır. Bu testler, organlara özgü kanser türlerinin erken tanısı ve bireyin risk profiline yönelik değerlendirmeler yapılabilmesi amacıyla gerçekleştirilir. Her bir belirteç, farklı bir kanser türü hakkında önemli ipuçları sağlayabilir.

Yaygın olarak kullanılan kanser belirteçleri:

• PSA (Prostat Spesifik Antijen):
  Erkeklerde prostat kanseri taraması için kullanılır. PSA düzeyinin yüksek olması, kanserin yanı sıra prostat büyümesi veya enfeksiyon gibi durumları da gösterebilir.
• CEA (Karsinoembriyonik Antijen):
  Başta kalın bağırsak (kolon) olmak üzere mide, pankreas ve akciğer kanseri gibi bazı gastrointestinal sistem kanserlerinde değerlendirilir.
• CA-125:
  Özellikle kadınlarda over (yumurtalık) kanseri için tarama ve takip amaçlı kullanılır.
• CA 19-9:
  Pankreas, safra yolları ve mide kanseri gibi sindirim sistemi tümörlerinin değerlendirilmesinde yardımcı olur.
• PAP Smear ve HPV Testi (Kadınlar için):
  Rahim ağzı kanseri (serviks kanseri) taramasında kullanılır. Smear testi, rahim ağzındaki hücresel değişiklikleri saptarken, HPV testi ise kansere neden olabilen yüksek riskli virüs tiplerini belirler.

Not: Kanser belirteçleri kesin tanı koydurmaz; anormal sonuçlar daha ileri tetkikler gerektirebilir.

Görme ve İşitme Testleri | Check Up Sırasında Uygulanan Testler

Check-up kapsamında uygulanan bazı temel duyu testleri, bireyin görme ve işitme fonksiyonlarındaki bozulmaları erken dönemde fark etmeye yöneliktir. Bu testler özellikle yaşla birlikte gelişen duyusal kayıpların takibinde önemlidir.

Görme ve işitme ile ilgili başlıca testler:

• Görme Keskinliği Testi (Visual Acuity):
  Gözlerin net görme yetisi değerlendirilir. Miyop, hipermetrop veya astigmat gibi kırma kusurları saptanabilir.
• Göz Tansiyonu Ölçümü (Glokom Testi):
  Göz içi basıncı ölçülerek glokom (göz tansiyonu) riski değerlendirilir. Bu durum, tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına neden olabilir.
• Odiometri (İşitme Testi):
  Farklı frekanslardaki seslerin algılanma düzeyi test edilir. Özellikle ileri yaşta, mesleki gürültü maruziyetinde veya işitme şikâyeti olan bireylerde önerilir.

Sağlığınıza Kapsamlı Bir Bakış

Check Up Sırasında Uygulanan Testler yukarıda belirtildiği gibidir. Check-up, yalnızca birkaç kan testi yapmaktan ibaret değildir. Bu süreç:

• Erken uyarı sistemidir.
• Rahatlatıcı bir güvenlik kontrolüdür.
• Kişiye özel sağlık planlaması için güçlü bir adımdır.

Unutmayın, düzenli yapılan check-up’lar yalnızca hastalıkları erken teşhis etmekle kalmaz; aynı zamanda sağlıklı bir yaşamın sürdürülebilirliğini sağlar. Kendinize ve geleceğinize yapacağınız en değerli yatırımlardan biri, sağlığınızı düzenli takip etmektir.

📅 Uzman doktorlarımız ile randevunuzu oluşturmak için şimdi iletişime geçin:

Özel Küçükçekmece Hastanesi Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.